امروزه کره زمین به دلیل فعالیت انسان‌ها در معرض خطر قرار گرفته است. لایه اوزون (ozone layer) در حال نازک‌تر شدن است، اکوسیستم‌ها از بین رفته‌اند و مردم بر اثر قطحی و کم‌آبی دچار مرگ شده‌اند. گونه‌های در حال انقراض به سرعت در حال از بین رفتن هستند، آب و هوا به طرز فزاینده‌ای آلوده شده و سیستم‌های اقلیمی به شدت آسیب دیده‌اند.
در واقع این تصویری هراسناک است، اما خوشبختانه همه‌ی ما می‌توانیم کاری در این رابطه انجام دهیم! روز زمین (Earth Day)، یکی از نخستین ابتکارات جهانی برای محافظت و پاسداشت زمین، به رویدادی سالانه تبدیل شده که برای ایجاد تغییرات مثبت در سطح جهانی تلاش می‌کند. هدف از این ابتکار، ترغیب افراد، جوامع، شرکت‌ها و دولت‌های سراسر جهان به انجام اقدامات لازم و کمک به حفظ کره زمین است.
تاریخچه روز زمین
روز زمین به عنوان بزرگ‌ترین جنبش زیست‌محیطی جهان که هرساله با مشارکت بیش از یک میلیارد نفر و 75 هزار سازمان شریک در تقریباً 200 کشور جهان برگزار می‌شود، در طول تاریخ خود به تدریج پله‌های موفقیت و کامیابی را طی کرده است.
بنیانگذار این رویداد «گیلورد نلسون» (Gaylord Nelson) است که در سال 1969 پس از مشاهده‌ی نشت مواد نفتی در «سانتا باربارا» (Santa Barbara) کالیفرنیا به فکر این ایده افتاد. این سناتور سابق آمریکایی با الهام گرفتن از قدرت جنبش دانشجویی ضدجنگ، عقیده داشت که انرژی دانشجویان باید به سمت نگرانی‌های مربوط به آلودگی آب و هوا سوق داده شود.
برای مطالعه :
سناتور نلسون با کمک گرفتن از یک فعال جوان به نام «دنیس هیز» (Denis Hyaes) توانست نخستین مراسم «روز زمین» را در سال 1970 سازماندهی کند، مراسمی که در اصل به عنوان یک رویداد آموزشی و دانشگاهی نگریسته می‌شد. این دو نفر روز 22 آوریل را برای این منظور انتخاب کردند، چرا که مقارن با سال تحصیلی بود و امکان حضور بیشترین تعداد دانشجویان در مراسم مهیا می‌شد.
نلسون، هیز و تیم مربوطه موفق شدند پیام خود را در سطحی گسترده از جمله در رسانه‌های ملی مخابره و این رویداد را در سراسر ایالات متحده تبلیغ کنند. بنابراین، این مناسبت با موفقیت بزرگی همراه شد و 20 میلیون آمریکایی برای جشن اولین روز زمین، راهی خیابان‌ها شدند.
آمریکایی‌ها راهپیمایی بزرگی را در حمایت از این جنبش، ترتیب دادند و گروه‌هایی که قبلاً به شکل پراکنده در مورد مسائل زیست‌محیطی تجمع کرده بودند نیز به دلیل ارزش‌های مشترک خود در این روز گردهم آمدند. برگزاری نخستین «روز زمین» کمک کرد تا محافظت از محیط زیست در دستورِ کار سیاسیون قرار گیرد و زمینه ایجاد تغییرات فراهم شود.
در همان سال «آژانس محافظت از محیط زیست آمریکا» (United States Environmental Protection Agency) تأسیس شد و بلافاصله قوانین مختلف از جمله قانون هوای پاک (Clean Air)، آب پاک (Clean Water) و گونه‌های در معرض انقراض (Endangered Species)، به تصویب رسید.
در سال 1990 «روز زمین» به یک رویداد جهانی تبدیل شد و این پیام به بیش از 200 میلیون نفر در 140 کشور دنیا مخابره شد. تا پایان هزاره، بیش از 180 کشور دنیا و صدها میلیون نفر در سراسر جهان درگیر این رویداد شدند و در سال 2020 پنجاهمین سالگرد روز زمین جشن گرفته شد. «2016» یک سال ویژه برای مراسم روز زمین بود، چرا که توافقنامه پاریس در این سال توسط سازمان ملل به تصویب رسید.
این پیمان بین‌المللی که به امضای 175 کشور دنیا رسید، اهداف الزام‌آور برای مقابله با شرایط اضطراری اقلیمی را تعیین و تضمین کرد که کشورها تا حد امکان برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و جلوگیری از گرمایش کره زمین همکاری کنند. روز زمین به عنوان روز عمل و اقدام با هدف ترویج پاسداشت محیط زیست از طریق مشارکت، عمل‌گرایی، آموزش، تغییرات سیاستی و اعتراضات مسالمت‌آمیز برگزار می‌شود.
این مناسبت در طول سال‌ها بر موضوعات مختلفی چون تغییرات اقلیمی، درختان، آب پاکیزه و محیط سالم برای کودکان متمرکز شده و سازمان‌ها و نهادهای مختلف در این روز میزبان رویدادهایی هستند که اهمیت مراقبت از محیط زیست را به نمایش می‌گذارد.
این رویداد مهم نکاتی را به مردم درباره پیامد رفتارهای‌شان در مکان‌ها و اکوسیستم‌هایی که مشغول زندگی هستند، می‌آموزد و البته این فقط در مورد اثرات مخرب این رفتارها بر محیط زیست نیست، بلکه راجع به تأثیر آن بر سلامت و دسترسی مردم به غذا، آب، ایمنی و معیشت خواهد بود.
مردم جهت مشارکت در این روز می‌توانند رفتارهای وظیفه‌شناسانه مانند بازیافت بیشتر، استفاده از سوخت‌های
تجدیدپذیر و صرفه‌جویی در مصرف آب را در دستور کار خود قرار دهند.
روز زمین را چگونه گرامی بداریم؟
مجموعه فعالیت‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید برای گرامیداشت این مناسبت مهم در آنها مشارکت کنید، نه فقط در سراسر کره زمین بلکه حتی در فضا! وبسایت روز زمین، این اجازه را به مردم سراسر جهان داده است تا رویدادهایی که به مناسبت این روز برگزار می‌شوند - از سخنرانی و نمایش فیلم گرفته تا اقدامات پاکسازی و حفظ منابع طبیعی - را یافته و به اشتراک بگذارند.
این بدان معناست که علاقه‌مندان به روز زمین می‌توانند به رویدادهایی که در اطراف محل زندگی آنها یا در آن سوی کره زمین برگزار می‌شود، ملحق شوند! به علاوه ناسا (NASA) معمولاً میزان رویدادی از ایستگاه فضایی بین‌المللی (International SpaceStation) است و برای مثال به صورت زنده تصویر زمین زیبای ما را در معرض نگاه همگان قرار می‌دهد.
راه فوق‌العاده دیگر برای جشن گرفتن روز زمین این است که از تأثیر اقدامات‌تان بر محیط زیست و اهمیت حیاتی اکوسیستم‌های زمین برای بقای انسان‌ها اطلاع کسب کنید. برای این منظور تعداد بی‌شماری منابع آنلاین شامل مقالات، آزمونها، مستندها و ... وجود دارد که به ما کمک می‌کنند تا در مورد سیاره گرانبهای خود و نقشی که می‌توانیم در حفاظت از آن ایفا کنیم، اطلاعات بیشتری کسب کنیم.
اگر دارای استطاعت مالی هستید، پیشنهاد می‌شود که از طریق وبسایت رسمی روز زمین یا مؤسسات خیریه زیست‌محیطی نظیر «صلح سبز» (Greenpeace)، «ائتلاف جنگل‌های بارانی» (Rainforest Alliance) یا «اتحادیه دانشمندان دغدغه‌مند» (Union of Concerned Scientists) کمکهای مالی خود را اهدا کنید.
حمایت شما از طیف گسترده‌ی پویش‌ها و پروژه‌ها باعث می‌شود تا دولت‌ها و شرکت‌ها به سمت سیاستهای سازگار با محیط زیست، خودداری از روش‌های تخریبی مانند جنگل‌زدایی و استخراج معادن جهت سوخت‌های فسیلی و محافظت از جوامع آسیب‌پذیر در برابر اثرات تغییر اقلیمی حرکت کنند.
بیشتر بخوانید :
همچنین می‌توانید داوطلب گروه‌های محیط زیست محلی شوید در واقع در محل زندگی خود تغییر ایجاد کنید. مهم‌تر از همه اینکه این مناسبت نباید فقط منحصر به یک روز باشد، بلکه باید به یک عادت منظم تبدیل شود! حتی ساد‌ه‌ترین تغییرات در سبک زندگی ما می‌تواند تفاوت واقعی ایجاد کند.
استفاده از یک موتور جستجوی سازگار با محیط زیست، خرید میوه و سبزیجات از مغازه‌ای که اجناس خود را در داخل پلاستیک نپیچانده و پوشیدن یک بلوز اضافی به جای روشن کردن وسایل گرمایشی از جمله کارهای جزئی و ساده‌ای است که می‌توانید در این رابطه انجام دهید.
اگر جدیت بیشتری درباره محافظت از کره زمین دارید، می‌توانید کارهای بیشتری را انجام دهید تا به شیوه‌ای سبزتر و پایدارتر زندگی کنید؛ از جمله:
- تأمین برق خانه با انرژی تجدیدپذیر،
- دوچرخه‌‌سواری و پیاده‌روی بیشتر و رانندگی کمتر (یا خرید یک خودرو برقی)،
- کاهش مصرف گوشت و غذاهای دریایی،
- بازیافت زباله‌ها،
- کاشت گل‌های وحشی در باغ خانه برای زنبورها و پروانه‌ها،
اطمینان از اینکه سرمایه‌گذاری‌های مالی شما، برای مثال در صندوق بازنشستگی، به مشاغل سبز و اقتصاد سبز کمک می‌کند.
«حتماً روز زمین را از طریق رسانه‌های اجتماعی نشر دهید و به دوستان و خانواده خود بفهمانید که چرا حفاظت از زمین برای شما ضروری و حیاتی است.»
منبع: وبسایت daysoftheyear
دیدگاه خود را بنویسید