روز آب (Water Day)، رویدادی سالانه است که به مسائل جهانی پیرامون دسترسی به آب آشامیدنی پاکیزه، سالم و سیستم فاضلاب می‌پردازد.

رویداد امسال بر ارتباط بین آب و تغییرات اقلیمی و نحوه ارتباط این دو تمرکز دارد تا جایی که سازمان ملل (UN) گفته است: «انطباق با تأثیرات تغییر اقلیم بر آب از سلامت و جان افراد محافظت می‌کند»

با وجود آنکه آب کالای بسیار ارزشمندی است، خیلی‌ها قدر آن را نمی‌دانند؛ اما روز جهانی آب فرصتی برای اندیشیدن در مورد افراد و مکان‌هایی است که آب همچنان مهم‌ترین نیاز آنها به شمار می‌رود و برای یافتن راه حلی در این خصوص تلاش می‌کنند.

تاریخچه روز جهانی آب

واقعیت بسیار غم‌انگیز این است که در سراسر جهان هنوز 783 میلیون نفر به آب پاکیزه دسترسی ندارند و در عین حال بیش از 2/5 میلیون نفر همچنان فاقد دسترسی به امکانات کافی سیستم فاضلاب هستند.

فقدان گزینه‌های در دسترس برای تأمین این دو نیاز اساسی بشر به یک تراژدی منتهی شده و افرادی را در سراسر جهان به تکاپو انداخته تا علاوه بر کاهش و مدیریت این بحران، آب پاکیزه و امکانات بهداشتی بهتر را برای جوامع محروم در سراسر جهان به ارمغان بیاورند.

روز جهانی آب نخستین بار در سال 1992 در جریان «کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل» در شهر ریودوژانیرو برزیل پیشنهاد شد.

در دسامبر آن سال مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه‌ای را تصویب کرد که براساس آن روز جهانی آب 22 مارس هر سال برگزار می‌شود؛ روزی که به افزایش آگاهی در مورد مسائل جهانی پیرامون آب اختصاص یافته و تمرکز اصلی آن بر اطمینان از دسترسی همه جوامع به منابع آب پاکیزه است.

در مارس 1993 اولین سالگرد روز جهانی آب برگزار شد و از آن زمان این مناسبت هر ساله گرامی داشته می‌شود. در واقع نیاز به آب پاکیزه و امکانات فاضلاب کافی برای همه جوامع سبب تولد «روز آب» شد و سازمان ملل تصمیم گرفت تا این مناسبت را برای کمک به حل بحران جاری آب و فاضلاب پاک در سراسر جهان تعیین کند.

در این روز خاص مردم می‌توانند توجه خود را به حمایت از دسترسی جوامع سراسر جهان به آب پاکیزه و سالم و امکانات بهداشتی مطمئن معطوف کنند. هر سال برخی مسائل خاص نظیر حفاظت از اکوسیستم‌های آبی جوامع نیز در این روز مورد توجه قرار می‌گیرد.

اصولاً «روز آب» بر دسترسی به آب پاکیزه و بهداشت و فاضلاب کافی تمرکز دارد، اما در عین حال مسائل دیگر مربوط به آب که بر جامعه گسترده‌تر تأثیرگذار هستند را نیز مورد توجه قرار می‌دهد.

برای مطالعه :

روز زمین؛ تضمین آینده با 7 طرح سبز خاورمیانه

درباره روز آب بیشتر بدانید.!

هر سال سازمان ملل تِم و موضوعی خاص را برای روز آب انتخاب و کل جشن را حول این موضوع برگزار می‌کند. برای مثال موضوع روز آب در سال 2020، «آب و تغییرات اقلیمی» (Water and Climate Change) است که نحوه ارتباط نزدیک این دو مقوله بررسی خواهد شد.

کانون توجه روز آب، تحقق «اهداف توسعه پایدار» (Sustainable Development Goals) است که در «گزارش جهانی توسعه آب سازمان ملل» (UN World Water Development Report) ذکر شده‌اند.
همانطور که در ابتدا ذکر شد، مناسبت امسال به پیوند نزدیک میان آب و تغییرات اقلیمی پرداخته و لزوم اقدام سریع جامعه جهانی در این خصوص را مورد تأکید قرار می‌دهد.

سازمان ملل متحد می‌گوید: «تأخیر اقلیمی تقریباً به همان اندازه انکار (تغییرات) اقلیمی خطرناک است. همه کشورهای دنیا باید به سرعت وارد عمل شوند.»

این سازمان همچنین تأکید می‌کند که حوادث شدید آب و هوایی باعث کمیابی، آلودگی بیشتر و غیرقابل پیش‌بینی تر شدن منابع آب شده‌اند.
مقامات این سازمان همچنین نیاز جوامع به آب به عنوان منبع بقا و سیستم‌هایی که به آن متکی هستند از جمله مراقبت‌های بهداشتی، فاضلاب، آموزش، تجارت و صنایع مختلف را مورد توجه قرار داده‌اند.

سازمان ملل با تأکید بر اهمیت حیاتی برنامه‌های عملیاتی برای مقابله با تغییرات اقلیمی اعلام می‌کند که این برنامه‌ها باید در بخش‌های مختلف به کار گرفته شوند.

بیشتر بخوانید :

10 اکتبر؛ روز جهانی افراد بی­خانمان­‌

روز جهانی آب را چگونه گرامی بداریم؟

هر سال روز آب و پویش‌های مرتبط با آن میلیون‌ها نفر را از طریق رسانه‌های اجتماعی، بازاریابی سنتی و روابط عمومی (PR) هدف قرار می‌دهند.
علاوه بر این تعدادی وب‌سایت و کانال اختصاصی وجود دارد که توسط سازمان ملل برای ترویج روز آب و افزایش آگاهی پیرامون آن استفاده می‌شود.

برای مثال در سال 2017 حدود 700 رویداد مستقل در 110 کشور دنیا برگزار شد، در حالی که بیش از 500 هزار نویسنده در شبکه‌های اجتماعی با استفاده از هشتگ اختصاصی #WorldWaterDay فعال بودند. در سال 2018 نیز تعداد بازدیدکنندگان از وب‌سایت روز آب 25 درصد افزایش یافت.

سلبریتی‌ها و افراد مشهور نیز بخش مهمی از روز آب و جشن‌های مربوطه را تشکیل می‌دهند و تعدادی از آنها در این جشن‌های سالانه حاضر می‌شوند.
جالب اینجاست که در گزارش سالانه سازمان ملل در مورد آب در سال 2016 اشاره شد که مشارکت اجتماعی از طریق هشتگ اختصاصی دارای گستره‌ی وسیعی بوده و به پتانسیل رقم خیره‌کننده 1/6 میلیارد نفر رسیده است.
در سراسر جهان مردم در رویدادهای مربوط به روز آب مشارکت می‌کنند و توسط سازمان ملل تشویق می‌شوند تا «سهم خود در این زمینه را ایفا کنند» با این پیام اصلی که «ما نمی‌توانیم منتظر دیگران بمانیم – هر کسی باید ایفای نقش کند».

سازمان ملل، مردم را تشویق می‌کند تا در مورد انتشار پیام‌های پویش در سطح وسیع‎ و گسترده اقدام کنند. هر سال جوامعی از سراسر جهان در حمایت از روز آب مشارکت می‌کنند. نکته فوق‌العاده این است که روش‌های مختلفی جهت مشارکت هر جامعه در این رویداد جهانی وجود دارد.

گزینه‌های مختلفی پیش روی علاقه‌مندان قرار دارد؛ از برگزاری کنسرت‌های خیریه، نمایش فیلم و برگزاری مسابقات گرفته تا میزبانی مناظرات در مورد موضوع اصلی سال، برنامه‎‌ریزی رویدادهای جمع‌آوری کمک مالی، مانند ماراتن شنا، مسابقات سه‌گانه، دوهای تفریحی یا برپایی راهپیمایی‌هایی برای افزایش آگاهی.
علاوه بر رویدادهای دنیای واقعی، سالانه تعدادی رویداد مجازی نیز برگزار می‌شود که شامل فعالیت‌های مختلف از مناظره‌ها و چت‌های اجتماعی گرفته تا وبینارهای زنده و رویدادهای مجازی فیس‌بوک است. 

اگر قادر به حضور فیزیکی در یک رویداد مربوط به روز آب نیستید، به این معنا نیست که نمی‌توانید در آن شرکت کنید، کافیست این روز را اطلاع رسانی کنید.

منبع: سایت daysoftheyear