اشرف قندهاری، زن بزرگی که برخی از مردم او را با نام مادرِ آسایشگاه کهریزک می‌شناسند در سال 1395 یعنی حدود 7 سال پیش، از میان ما رفت. بسیاری از ایرانیان در زنده بودن این زن، آشنایی چندانی با این بانوی بزرگ نداشتند و در حال حاضر هم هنگامی‌که از مردم بپرسیم که اشرف قندهاری یا بهادرزاده چه کسی بود، شاید پاسخ دقیقی نتوانند به این سوال بدهند. به همین جهت در این بلاگ از مجله فرهنگ خیرایران قصد داریم تا به بررسی زندگی اشرف قندهاری و کارهایی که انجام داد، بپردازیم. 

با اشرف قندهاری (بهادرزاده) آشنا شوید؛

اشرف قندهاری در سال 1304 شمسی در شهر مشهد متولد شد. او تا سن هشت سالگی در مشهد سکونت داشت و از حدود نه سالگی به همراه خانواده به شهر تهران مهاجرت کردند. از همان دوران کودکی، اشرف قندهاری به عنوان فردی که به دیگران اهمیت می‌دهد شناخته می‌شد.

او در سن 17 سالگی ازدواج کرد و از خانواده خود جدا شد. پس از ازدواج تصمیم گرفت تا به فعالیت‌های خیرخواهانه‌ای که از دوران نوجوانی آغاز کرده بود، ادامه دهد.

راه‌اندازی آسایشگاه کهریزک؛ انقلابی در حوزه نیکوکاری 

زنده یاد اشرف قندهاری بهادرزاده از نخستین افرادی بود که همواره به زندگانی و تجربه بهتر معلولین فکر می‌کرد. او همیشه تلاش می‌کرد تا ایده‌هایی نو را برای بهتر کردن زندگی معلولین و افراد نیازمند به کار گیرد.

اشرف بهادرزاده موسس خیریه کهریزکاطرافیان او عنوان می‌کنند که اشرف قندهاری هنگامی‌که به خارج از کشور سفر می‌کرد، تمام تلاش خود را به کار می‌گرفت تا از الگوی پیشرفت غربی‌ها در زمینه حمایت و کمک‌رسانی به افراد معلول استفاده کند. یکی از بزرگ‌ترین کارهایی که او در زمینه حمایت از سالمندان و معلولین کرد، بنیان‌گذاری آسایشگاه خیریه کهریزک بود.

جرقه‌های اولیه ایده راه‌اندازی آسایشگاه کهریزک

چه اتفاقی افتاد که خانم بهادرزاده به فکر راه اندازی آسایشگاه کهریزک افتاد؟ چرا او چنین ایده‌ای را پیاده سازی کرد؟
خانم قندهاری همواره دغدغه افراد معلول و نیازمند را داشته است. همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم، او با سفرهایی که به خارج از کشور می‌کرد، همیشه به دنبال بهترین راه حل‌ها برای کمک به افراد معلول بود.
بنابراین شاید برای فهم ایده خانم بهادرزاده، بایستی به شکل دیگری به مسئله نگاه کرد. حتما روزانه افراد مختلفی را مشاهده می‌کنید که از سر ناچاری یا فشارهایی که تحمل می‌کنند، تصمیم می‌گیرند تا عزیز معلول و بیمار خود را به دست متخصصین سلامت بسپارند. برخی از آن‌ها ممکن است که برای همیشه عزیزان خود را در مراکز مربوط به سلامت رها کنند و هیچ‌گاه دیگر سراغ آن‌‎ها را نگیرند. در واقع خانم بهادرزاده به فکر کمک به چنین عزیزانی بود.
او تصور می‌کرد که ما به عنوان عضوی از جامعه بایستی از این فضای انتقاد و قضاوت از خانواده‌های معلولین فاصله بگیریم و به مسئله اصلی‌تر یعنی سلامت و حمایت از جامعه معلولین و افرادی که نیازمند کمک هستند، بپردازیم. ایشان همواره در ارتباط با اهمیت دادن به زندگی افراد معلول جمله بسیار معروفی داشت:

بگذارید که زندگی‌شان را بکنند.
در واقع به درستی مطابق با همین طرز تفکر بود که خانم بهادرزاده در برابر قوانین غلط در ارتباط با زندگانی معلولین ایستادگی می‌کرد و همواره تلاش خود را به کار می‌گرفت تا سطح زندگی آن‌ها را ارتقا دهد.

9 خیریه برتر حمایت از معلولین برای ارتقای کیفیت زندگی آنها

تأسیس آسایشگاه کهریزگ 

در کنار تلاش‌های خانم بهادرزاده بایستی به فداکاری‌های آقای "حکیم‌زاده" نیز اشاره کنیم. در سال 1351 شمسی، آقای حکیم زاده با کمک خانم بهادرزاده به تاسیس فضایی برای معلولین بی‌پناه و آواره پرداخت.

محمدرضا حکیم‌زادهٔ لاهیجی، در ۲۳ اسفند ۱۲۹۳ در لاهیجان متولد شد و در ۳ آبان ۱۳۵۸ در تهران دار فانی را وداع گفت.

حکیم زاده، پزشک و نیکوکار ایرانی بود که نخستین آسایشگاه سالمندان ایران در رشت را بنیانگذاری کرد و یکی از مؤسسین خیریه کهریزک نیز است.

وی را پدر آسایشگاه‌های معلولان و سالمندان ایران می‌دانند.

محمدرضا حکیم‌زاده لاهیجی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزادحکیم زاده، 1000 متر از زمین را برای احداث آسایشگاه کهریزک در نظر گرفت. این سازه در ابتدا با حداقل امکانات ممکن ساخته شد.
گفته می‌شود که در نخستین سال‌های احداث این آسایشگاه، آقای حکیم‌ زاده دست تنها، چاهی برای برداشت آب احداث کرده بود و زمان زیادی را برای نگهداری از معلولین درنظر گرفته بود.

خانم بهادرزاده با یاری آقای حکیم زاده توانستند تا زمین 1000 مترمربعی را به 4200 هزار متر مربع توسعه دهند و امکانات و تجهیزات بسیار خوبی را به آسایشگاه اضافه کنند. 

آسایشگاه کهریزک در زمان حال

خدمات شایان و گسترده خانم بهادرزاده و دیگر همکاران ایشان باعث شده تا آسایشگاه کهریزک همچنان با قدرت به کار خود ادامه دهد. در حال حاضر کهریزک، چیزی حدود 1300 نفر را در جمع کارکنان خود دارد و بیش از 2000 زن و مرد به شکل داوطلبانه با این سازمان خیریه همکاری می‌کنند. 

هر هفته، بیش از 30 پزشک متخصص به آسایشگاه سر می‌زنند و به شکل رایگان به بیماران رسیدگی می‌کنند. همچنین کارگاره‌های مختلفی در زمینه‌های خیاطی، کشاورزی، کارهای الکترونیکی، هنری، فرش بافی، نقاشی و... برای افراد معلول در چنین محیطی برگزار می‌شود.

اگر تمایل دارید تا با این بانوی فرهیخته بیشتر آشنا شوید و اطلاعات کامل‌تری درباره فعالیت‌های ایشان کسب کنید، حتما اپیزود دوازدهم از پادکست نیک آوا گوش کنید. همچنین در بخش دیدگاه‌ها، نظر خود را درباره پادکست اشرف قندهاری بهادرزاده، برای ما بنویسید.

اپیزود دوازدهم: اشرف قندهاری (بهادرزاده)