سازمان اوقاف و امور خیریه به منظور تحکیم پایه‌های سنت وقف و ترویج این فرهنگ اسلامی، با معرفی کارکردهای فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و بهداشتی عمل وقف، براساس مصوّبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، روز 22 شهریور (27 ماه صفر) را با عنوان «روز وقف» نام‌گذاری کرده است.

مفهوم وقف به تاریخ‌های دور برمی‌گردد و تا به امروز همچنان در جوامع تاثیر مثبتی دارد. در این مقاله از مجله خیر ایران، به مناسبت روز وقف، قصد داریم وقف و اهمیت آن را شرح دهیم.

وقف چیست؟

وقف به معنای اختصاص دارایی‌ها به منافع عمومی و امور خیریه‌ است و از نظر دینی و اجتماعی جایگاه ویژه‌ای دارد و  به عنوان یکی از اصول مهم اقتصاد اسلامی، نقش مهمی در توسعه اجتماعی و اقتصادی جامعه ایفا می‌کند.

وقف؛ راهکاری برای حل مشکلات اجتماعی

اهمیت وقف و مهمترین تاثیرات آن

وقف در فرهنگ اسلامی به معنای اختصاص دادن مال و دارایی‌ برای دستیابی به منافع عمومی مانند آموزش، بهداشت و توسعه‌ اجتماعی معنا می‌شود و به حفظ منابع و تقسیم بهره‌برداری از آنها به شکلی که به تعادل اقتصادی و اجتماعی جامعه کمک کند، توجه دارد.

این عمل خداپسندانه می‌تواند به ایجاد زیرساخت‌ها، ترویج تعلیم و تربیت، توسعه فرهنگی و هنری، کمک به نیازمندان و پشتیبانی از کسب‌و‌کارهای اجتماعی کمک کند و تاثیرات مثبتی بر روند توسعه جامعه داشته باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد می‌کنیم مقاله "جایگاه وقف در جوامع و ادیان مختلف" از مجله خیر ایران را مطالعه کنید.

وقف تاثیرات فردی و اجتماعی زیادی دارد که جاودان است

تاثیرات وقف

وقف از مختصات نظام حقوقی و اقتصادی اسلام و عملی صالح و باقی است. این عمل خیر، مصداق روشنی از تعاون، تعاضد و انفاقی عاری از منت و احسانی بدور از تحقیر شخصیت دیگران و تصدقی دایمی، مستمر و بدون ربا و وامی بدون اضطراب و تکاثر است که با بروز اختلافات طبقاتی، مبارزه می‌کند. همچنین عاملی است که نام واقف را نیز جاودان می‌کند. سایر تاثیرات وقف عبارتند از:

  • کمک به نیازمندان و کاهش فقر
  • آموزش و تربیت نسل‌های آینده
  • رشد و توسعه اقتصادی
  • تقویت ارتباطات اجتماعی و فرهنگی

وقف؛ از بین بردن خط فقر

یکی از روش‌هایی که برخی افراد برای انجام امور خیر و با هدف از بین بردن فقر در جامعه یا کمک به نیازمندان انتخاب می‌کنند، وقف (صدقه جاریه) است. در وقف، اصل مال به قوت خود سالم و دست نخورده باقی می‌ماند و منافع حاصل از آن صرف امور خیریه و اجتماعی می‌شود. بنابراین تاثیرات اجتماعی وقف از مهمترین تاثیرات این عمل جاویدان است.